Kara mürver yaprak döken çalı veya küçük ağaç formunda Caprifoliaceae familyasına ait bir bitkidir. Bitkinin anavatanı Avrupa’dır ancak günümüzde çoğu ılıman bölgede yetişmektedir. Başlangıçta meyve yeşildir, ancak tamamen olgunlaştığında siyah ve mor renktedir. Çiçekleri yazın başında meyveleri ise yazın sonunda belirginleşir. Çiçeklerin üst kısımları ilkbaharın sonlarına doğru hasat edilirken meyveleri ise sonbahardan hemen önce toplanır.
Drog olarak kullanılan kısımları: Meyveleri (Sambuci fructus) ve kurutulmuş çiçekleri (Sambuci flos)
Sambuci fructus (meyveleri) bileşenleri: Flavanoid (Antosiyanin, flavonol, flavonol ester, flavonol glikozit), protein (lektin, siyanojenik glikozit), esansiyel yağlar, yağ asitleri, organik asitler, vitamin ve mineraller, karbohidrat (glukoz, fruktoz, pektin).
Sambuci flos (kurutulmuş çiçekleri) bileşenleri: Flavonoid, triterpen, uçucu yağ, kafeik asit türevleri, sterol, mineral, diğer bileşenler (tanen, müsilaj, plastosiyanin (protein), pektin ve karbohidrat)
Kara mürver Dahili Kullanım Faydaları
- Avrupa’da gıda olarak ve aynı zamanda geleneksel tıpta kullanılan bir bitkidir.
- Meyve ve çiçekleri hafif laksatif etkilidir ve kan basıncını düşürmeye yardımcıdır. Çiçeklerinin diyabet kontrolüne yardımcı olduğu düşünülür ve halk arasında kullanımı vardır. Meyveleri bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Meyveleri antiviral aktiviteye sahiptir. Hastalıktan korunmada ve ilerlemesini engellemekte etkilidir. Çiçekleri terlemeyi arttırarak (diyaforetik etki) vücudu soğutup ateşin düşürülmesinde yardımcı olur.
- Çiçekli üst kısımları alerji, kulak enfeksiyonları ve tıkanıklık durumlarında kullanılır. Diğer bitkilerle beraber hazırlanan infüzyonu eğer alerji mevsimi öncesinde kullanılmaya başlanırsa saman nezlesi semptomlarını gidermektedir.
- Mürver çiçeğinin infüzyonla hazırlanan çayı soğuk algınlığı, gripte ve göğüs yumuşatıcı olarak kullanılır. Meyvelerinden yapılan çay ise idrar söktürücü etkilidir.
- Yapılan klinik çalışmalarda mürver ekstresinin Influenza A ve B semptomlarının süresini azalttığı kanıtlanmıştır.
Kara mürver Bitki Çayı Hazırlanışı
Mürver çiçeğinin çayı infüzyon (Demleme) veya dekoksiyon (Kaynatma) ile hazırlanarak tüketilebilir.
Dekoksiyonun Hazırlanışı: 2-5 g ufalanmış bitki kısmı üzerine 200 mL soğuk su eklenir, kaynatılır. Düşük ısıda 30 dk bekletilir ve süzülür. Taze hazırlanan çay 2 doza bölünerek içilir.
İnfüzyonun Hazırlanışı: 3-6 g ufalanmış bitki kısmı üzerine 150 mL kaynar su eklenir, 15-20 dk demlenir ve süzülür. Taze hazırlanan çay günde 3 kez içilebilir.
Uyarılar
- Olgunlaşmamış meyveleri toksin bileşenler içerdiğinden meyveler çiğ olarak yenmemelidir. (Bu toksinler kurutma ve ısıtma işlemlerinde kaybolmaktadır.)
- Gebelik ve emzirme dönemlerinde kullanılmamalıdır.
- 12 yaş altındaki çocuklara önerilmemektedir.
- Kullanım süresi 1 haftadan uzun olmamalıdır. Kullanım sırasında belirtiler kötüleşirse (nefes darlığı, ateş veya iltihaplı salya gibi) bir eczacı veya hekime başvurulmalıdır.
- Işıktan ve nemden korunacak şekilde sıkı kapatılmış plastik olmayan kaplarda ve serin ortamlarda saklanmalıdır.
İlaç Etkileşimleri
- Mürver ekstresi antidiyabetik ilaçlarla ve fenobarbital ile aditif olarak etkileşir. Ayrıca morfinin etkisini antagonize etmektedir. Diyabet hastaları mürver çiçeği ekstresini kullanacaksa kan şekeri düzenli olarak takip edilmelidir.
- İmmün sistemini baskılayıcı ilaçlar ve kortikosteroidlerle etkileşime girebilmektedir.
Daha detaylı akademik bilgi sahibi olmak isteyen kullanıcılarımız için makale önerilerimizi inceleyebilirsiniz:
1) Sambucus nigra’nın üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde kullanımı
2) Sambucus nigra antioksidan ve antimikrobiyal etkileri
3) Sambucus nigra meyvesinin akut solunum yolu viral enfeksiyonları üzerindeki etkileri
Bilgini Test Et
Yanlış kısa kod girildi
Kaynakça
- Demirezer, Ö., Ersöz, T., Saraçoğlu, İ., Şener, B., Köroğlu, A., Yalçın, F. (2019). A’dan Z’ye Tıbbi Bitkiler. İstanbul: Hayykitap.
- Chevallier, A. (2016). Encyclopedia of Herbal Medicine. New York: Penguin Random House.
- Braun, L., Cohen, M. (2015). Herbs and Natural Supplements. Australia: Elsevier.
- Edwards, S., Rocha, I., Williamson, E., Heinrich, M. (2015). Phytopharmacy. United Kingdom: Wiley-Blackwell.
- EMA Sambucus nigra L. flos Assessment Report
- EMA Sambucus nigra L. fructus Assessment Report
