Althaea officinalis L. Malvaceae familyasına ait olup, Avrupa, Asya ve Amerika’da doğal olarak yetişmektedir. Familya ülkemizde 14 cins ve 56 tür ile temsil edilmektedir.
A. officinalis L. çok yıllık bir bitki olup 2,5m`ye kadar uzayabilir. A. officinalis yaprak ve yaprak sapı grimsi- yeşil, yumuşak tüylü, kısa görünüşe sahiptir. Bitkinin çiçekleri pembemsi veya beyaz renkte genellikle bitki sapının ucunda veya koltukta demet şekilde görülür. Çiçekler yıldızımsı tüylü ve kadifemsi yapıdadır. Çanak yapraklar 5 adet, taç yaprak 5 adet ve kalp (kordat) şeklinde bulunur. Erkek organ çok sayıda anter taşıyan sap tabanda birleşerek tüp oluşturur. Althaea officinalis L. kadifemsi tüylerle kaplı 3 loblu yapraklara sahip olması bitkiyi diğer türlerden ayıran en önemli özelliğidir.
Avrupa’da gıda hammaddesi olarak ve aynı zamanda geleneksel tıpta kullanılan bir tıbbi bitkidir.
Drog olarak kullanılan kısımları: Kökü (Althaea radix)
Althaea radix (kökü) bileşenleri: Müsilaj polisakkaritleri, pektin, nişasta, flavonoid, fenolik asit, kumarin, tanen
Hatmi Harici Kullanım Faydaları
- Kuru cilt için yumuşatıcı olarak kullanılır.
Hatmi Dahili Kullanım Faydaları
- Ağız veya faranjial tahriş ilişkili kuru öksürük belirtilerinin semptomatik tedavisi için demülsan (yatıştırıcı) kullanılır. Hatmi içerisindeki müsilaj, mukozayı bir tür koruyucu tabaka ile kapladığı ve onu yerel tahrişlerden koruyarak etki gösterir.
- Gastrit, gastrik ve peptik ülserasyonlar, enterit semptomlarının yatıştırılmasında kullanılır.
Hatmi Bitkisi Hazırlanışı
Hatmi bitkisi Maserasyon, sıvı ekstrakt, şurup ile hazırlanarak tüketilebilir.
Tıbbi tavsiye olmaksızın kullanım süresi, 1 numaralı kullanım amacıyla bir hafta ve 2 numaralı kullanım amacıyla iki hafta ile sınırlıdır.
1 numaralı kullanım amacıyla hazırlanış (Ağız veya faranjial tahriş ilişkili kuru öksürük belirtileri):
Öğütülmüş bitkisel madde (Maserasyon):
3-5 yaş grubundaki çocuklar için: Günde 3 kez 150 ml su ile birlikte 0.5–1.0 g öğütülmüş bitkisel madde; günlük doz: 1.5–3.0 g.
6-11 yaş grubundaki çocuklar için: Günde 3 kez 150 ml su ile birlikte 0.5–1.5 g öğütülmüş bitkisel madde; günlük doz: 1.5–4.5 g.
Gençler, yetişkinler ve yaşlılar: Günde birkaç kez 150 ml su ile birlikte 0.5-3 g öğütülmüş bitkisel madde; maksimum günlük doz: 15 g.
Sıvı ekstrakt (DER 1:19.5-23.5), ekstraksiyon çözücüsü su:
3-5 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde 4 kez 1.9 g; günlük doz: 7.6 g.
6-11 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde 5 kez 2.3 g; günlük doz: 11.5 g.
Gençler, yetişkinler ve yaşlılar: Tek doz: Günde 3–6 kez 4.6 g; günlük doz: 13.8–27.6 g.
Şurup hazırlamak için maserasyon:
3-6 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde en fazla 4 kez 0.1 ile 0.29 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (5 ml şurup); günlük doz: 0.21 ile 1.16 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (10–20 ml şurup).
6-11 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde 3-5 kez 0.1 ile 0.29 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (5 ml şurup); günlük doz: 0.32 ile 1.45 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (15–25 ml şurup).
Gençler, yetişkinler ve yaşlılar için: Tek doz: Günde 3–5 kez 0.21 ile 0.87 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (10–15 ml şurup); günlük doz: 0.63 ile 2.9 g bitkisel maddeye karşılık gelen macerasyon miktarı (30–50 ml şurup).
Sıvı ekstrakt (DER 1:1), çıkarma çözücüsü etanol %25 (V/V)
Yetişkinler ve yaşlılar: Tek doz: Günde 3 kez 2–5 ml; günlük doz: 6–15 ml.
Kuru ekstrakt (3-9:1), çıkarma çözücüsü su
3-5 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde 3 kez 0.5–1 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı; günlük doz: 1.5–3 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı.
6-11 yaş grubundaki çocuklar için: Tek doz: Günde 3 kez 0.5–1.5 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı; günlük doz: 1.5–4.5 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı.
Gençler, yetişkinler ve yaşlılar için: Tek doz: Günde birkaç kez 0.5–3 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı; günlük doz: 15 g bitkisel maddeye karşılık gelen ekstrakt miktarı.
Altı yaşın altındaki çocuklar için oral mukozal kullanım, dozaj şekli nedeniyle önerilmez (katı dozaj şekli).
2 numaralı kullanım amacıyla hazırlanış (Gastrit, gastrik ve peptik ülserasyonlar, enterit semptomları):
Gençler, yetişkinler ve yaşlılar: Bitki çayı: Günde 3 kez 150 ml su ile birlikte 3-5 g öğütülmüş bitkisel madde; maksimum günlük doz: 15 g.
Sıvı ekstrakt (DER 1:1), çıkarma çözücüsü etanol %25 (V/V)
Yetişkinler ve yaşlılar: Tek doz: Günde 3 kez 2–5 ml; günlük doz: 6–15 ml.
Uyarılar
- Hatmi bileşenlerine karşı aşırı duyarlılık gösteren bireyler kullanmamalıdır.
- Eczacı veya hekim tavsiyesi olmadan 3 yaşın altındaki çocuklarda kullanılması önerilmez.
- Gebelik ve emzirme sırasında kullanımın güvenilirliği henüz belirlenmemiştir. Yeterli veri olmadığından gebelik ve emzirme sırasında kullanım önerilmez.
- Farmasötik form nedeniyle katı dozaj formlarının 6 yaşın altındaki çocuklarda kullanımı önerilmez.
- Etanolik ekstraktın kullanımı (DER 1:1, ekstraksiyon çözücü etanol %25 V/V) sadece yetişkinler ve yaşlılar için önerilir. 18 yaş altı çocuklar ve ergenlerde kullanımı, yeterli veri bulunmadığından önerilmez.
- Kullanım sırasında semptomlar kötüleşirse, bir eczacıya veya doktora danışılmalıdır.
- Işıktan ve nemden korunacak şekilde sıkı kapatılmış plastik olmayan kaplarda ve serin ortamlarda saklanmalıdır.
İlaç Etkileşimleri
- Bazı literatür kaynaklarda koruyucu müsilaj tabakası sebebiyle hatmi ile eş zamanlı verilen ilaçların emiliminin gecikebileceği belirtilmektedir. Bu nedenle, hatminin diğer ilaçların alımından ½ ila 1 saat önce veya ilaç alındıktan hemen sonra kullanılmaması gerekmektedir. Ancak, gecikmiş emilimi doğrulamak için herhangi bir klinik test yapılmamıştır.
Daha detaylı akademik bilgi sahibi olmak isteyen kullanıcılarımız için makale önerilerimizi inceleyebilirsiniz:
Bilgini Test Et
Yanlış kısa kod girildi