Zeynep Meltem GÜLAY
İngilizce adıyla Yarrow olarak bilinen Civanperçemi anavatanı Avrupa ve Batı Asya olan bir bitkisidir. Uzun bir geçmişe sahip olan civanperçemi papatyagiller familyasındandır (Asteraceae). Çok yıllık, 1 metreye kadar büyüyen bir bitkidir. Yazın açan beyaz çiçeklere ve ince bölünmüş yapraklara sahiptir. Uçucu yağında azulen, kafur gibi bileşenler bulundurur. Ayrıca içeriğinde seksiterpen lakton, flavonoidler ve terpen gibi bileşenler içerir.
Tarihte içeriğindeki acı tonikten dolayı çeşitli acı içecekler yapmak için kullanılan bu bitki klasik zamanda herba militaris olarak bilinip savaş yaralarını sarmak, soğuk algınlığı, grip ve saman nezlesi gibi hastalıklar için tedavi edici olarak kullanılmıştır. Polonya, İspanya gibi ülkelerde ise piyasada bitkisel maddeyi içeren ürünler bulunmaktadır.
Drog olarak kullanılan kısımları: Çiçekler (Millefolii flos)
Civanperçemi Dahili Kullanım Faydaları
- İştah kaybı ve hazımsızlık olarak bilinen dispeptik bozuklukların giderilmesinde kullanılır.
- Şişkinlik, gaz gibi mide-bağırsak bozukluklarında mide-bağırsak fonksiyonunu desteklemek için kullanılır.
- Regl döneminde görülen küçük spazmların tedavisinde kullanılır.
- İçeriğindeki seksiterpen lakton sayesinde antiinflamatuar (iltihap giderici) etkiye sahiptir.
Civanperçemi Harici Kullanım Faydaları
- Cilt bozuklukları ve küçük yaraların tedavisinde kullanılır.
- Küçük yüzeysel kaşıntı sonucu çizilerek kalkması (epidermal ekskoriasyon) gibi lezyonlar için kullanılır.
Bitki Çayı Hazırlanışı
Kullanılan Yöntem: İnfüzyon (demleme)
- 250 mL suyu kaynatın.
- Kaynamış suyu bir fincana alın.
- 3 çay kaşığı kurutulmuş bitkiyi suya ekleyin.
- 15-20 dakika demlenmesini bekleyin.
- Çayı süzerek servis edin.
- Taze hazırlanan çay günde 2-3 kez kullanılabilir.
Taze hazırlanan bitki çayını yemek aralarında belirtilen miktarı aşmadan tüketebilirsiniz.
Uyarılar
- Gebelik ve emzirme dönemlerinde kullanımı önerilmemektedir.
- Çocuklarda ve 12 yaş altındaki ergenlerde kullanılmamalıdır.
- Asteraceae (Papatyagiller) familyası bitkilerine karşı hassas olan kişiler kullanmamalıdır.
- Lipit peroksidasyonunu baskılayıcı etkisinden dolayı karaciğer hastalarında kullanılmamalıdır.
- Sıklığı bilinmemekle birlikte zayıf veya orta şiddetli duyarlılık reaksiyonlarına yol açabilir.
- İştah kaybı, mide-bağırsak bozukluklarında belirtiler 2 haftadan fazla sürerse bir eczacı veya hekime başvurulmalıdır.
- Harici kullanım için bitkinin hazırlanmasında bir eczacının danışmanlığına başvurulmalıdır.
- Harici kullanım sırasında cilt enfeksiyonu gözlemlenir veya belirtiler 1 haftadan uzun süre devam ederse bir eczacı veya hekime başvurulmalıdır.
İlaç Etkileşimleri
- Civanperçemi bitkisi antiplatelet ve antikoagülan ilaçları alırken kanama ve morarma riskini artırabilir.
- CYP450’yi etkileyerek prostaglandin E2 inhibitörü olan ve hepatik enzimlere duyarlı bazı ilaçların konsantrasyonunu artırabilir.
- Kan damarlarını genişlettiğinden vazodilatör ilaçları kullanan bireylerde istenmeyen sonuçlar görülebilir.
- Çoğu bitki çayında olduğu gibi istenmeyen sonuçlar doğurmaması açısından doktor kontrolünde kişinin tedavisine eklenmesi tavsiye edilmektedir.
Daha detaylı akademik bilgi için aşağıdaki makaleyi inceleyebilirsiniz:
Bilgini Test Et
Yanlış kısa kod girildi
Kaynakça
- Chevallier, A. (2016). Bitkisel tıp ansiklopedisi (3. baskı). DK Yayıncılık. s.131.
- Demirsezer Ö. Ersöz T. Saraçoğlu İ. Şener B. Köroğlu A. Yalçın F. (2022) A’dan Z’ ye Tıbbi Bitkiler (7th ed.)
- Far, B. F., Behzad, G., & Khalili, H. (2023). Achillea millefolium: Mechanism of action, pharmacokinetic, clinical drug-drug interactions and tolerability. Heliyon.
- EMA Achillea millefolium L. Değerlendirme Raporu
- Görsel Kaynağı
